გრემის მონასტერი

გრემის მონასტრის შესახებ

გრემის მონასტერი XVI საუკუნის არქიტექტურული კომპლექსია, რომელიც აერთიანებს ციხე-გალავანს, მთა­ვა­რან­გე­ლოზ­თა სა­ხე­ლო­ბის გუმ­ბა­თო­ვა­ნ ეკ­ლე­სიას, სამ­სარ­თუ­ლი­ა­ნ სა­სახ­ლე-სამ­რეკ­ლოსა და სა­მე­ურ­ნეო ნა­გე­ბო­ბებს. კომპლექსი კახთა მეფემ, ლევანმა, შემაღლებულ გორაზე ააგო და კახეთის მაშინდელი სატახტო ქალაქის, გრემის სიმბოლოს წარმოადგენდა.

ეკლესია ალაზნის მწვანე ველებსა და ყვარლის სოფლებს გადმოჰყურებს. ციხე-სიმაგრის ძირში გახსნილია გრემის მუზეუმი, სადაც გრემისა და ნეკრესის ტერიტორიაზე არქეოლოგიური გათხრების შედეგად მოპოვებული მასალაა წარმოდგენილი: ბრინჯაოს ხანის საომარი და შრომის იარაღები, სამკაულები, XV ს. კერამიკის ნიმუშები, მოჭიქული კრამიტი და აგური, XVI ს. ზარბაზანი და მშვილდ-ისარი. პალატ-სამრეკლოში ექსპონირებულია მხატვარ ლევან ჭოღოშვილის “მეფეთა პორტრეტების სერია” და რეკონსტრუირებული მეფეთა სამოსელი და საომარი აღჭურვილობა.

ისტორია

გრემის ტერიტორიაზე პირველი დასახლება, სავარაუდოდ, გვიანი ბრინჯაოს ხანაში გაჩნდა, თუმცა მისი როგორც სტრატეგიულად და პოლიტიკურად მნიშვნელოვანი ქალაქის ისტორია XV საუკუნიდან დაიწყო, მას შემდეგ რაც კახეთის პირველმა მეფემ – გიორგიმ გრემი კახეთის დედაქალაქად აქცია. სრულიად ქართლ-კახეთის მსგავსად, გრემისთვისაც ურთულესი აღმოჩნდა XVII საუკუნეში შაჰ-აბასის ლაშქრობები, რომლებმაც იგი ნანგრევებად აქცია.

ლევან ბაგრატიონის მეფობის პერიოდს უკავშირდება კახეთის სამეფოს გაძლიერება და ქალაქ გრემის დაწინაურება. 1565 წელს ლევან მეფემ გრემის მთავარანგელოზთა ჯვარ-გუმბათოავანი ტაძარი ააგო.

არქიტექტურა

გრემის მთავარანგელოზთა კომპლექსში შედიოდა მთავარანგელოზთა ეკლესია, 3 სართულიანი სასახლე, სამრეკლო და სამეურნეო ნაგებობები – საწნახელიანი მარანი და ლითონის მცირე ზომის ნივთების დასამზადებელი ქურა. შემოსაზღვრულია გალავნით, რომელშიც ჩაშენებულია კოშკები. გალავნის შიგნით ძირითადი ნაგებობაა მთავარანგელოზის ეკლესია, რომელიც ლეონ მეფის ბრძანებითაა აგებული. მეფე აქვე, ეკლესიაშია დაკრძალული. ტაძრის დასავლეთის კედელზე გამოხატულია ლეონ მეფე, რომელსაც ხელში ეკლესიის მოდელი უჭირავს, ზედა მხარეს ასომთავრული წარწერით: “მეფე ლეონ აღმშენებელი“.

ტურები

ერთ დღიანი ტურის ფარგლებში შეგიძლიათ ესტუმროთ გრემს, ყვარელს, ბოდბის მონასტერსა და სიღნაღს. ჯგუფური ტურის დაგეგმვა წლის ნებისმიერ დროს შეგიძლიათ.

საინტერესო ფაქტები

გრემის ისტორიიდან მცირე ცნობებია შემონახული. ერთ-ერთი ცნობით XVII საუკუნეში ალექსანდრე II შვილის, გამაჰმადიანებული კონსტანტინეს, რომელმაც გაუგონარი ბოროტება ჩაიდინა და მოკლა მამა, ძმა და რუსთავის ეპისკოპოსი, წინააღმდეგ აჯანყებულმა კახელებმა გრემში იზეიმეს გამარჯვება.

არსებობს ვარაუდი, რომ ტაძრის ადგილზე ადრეული ეკლესია უნდა მდგარიყო და მისი

ნაშთები უფრო ღრმად არის მიწაში ჩამალული.

ჩვენი რჩევები

თუკი გრემის საგამოფენო დარბაზის დათვალიერებაც გსურთ, გაითვალისწინეთ რომ სამუშაო საათებია ყოველდღე, 10:00-17:00, ორშაბათის გარდა.

კომპლექსის ტერიტორიაზე აუცილებლად ესტუმრეთ აღდგენილ და განახლებულ სამეფო კოშკს. სამ სართულიანი კოშკის პირველ სართულზე მოწყობილია მუზეუმი.