გურჯაანის ყველაწმინდა საქართველოს საეკლესიო არქიტექტურის უნიკალური ნიმუშია. VIII საუკუნის ეს ტაძარი გამორჩეულია თავისი ორი რვაწახნაგა გუმბათით და მდებარეობს კახეთში, გურჯაანიდან 5 კილომეტრის დაშორებით, კახთუბნის ხეობაში. დღეს აქ მოქმედი მამათა მონასტერია.
არქიტექტურა
ტაძარი წარმოადგენს სამნავიან ბაზილიკას ორი გუმბათით, რაც უნიკალურ არქიტექტურულ გადაწყვეტას ქმნის. ნაგებობა შერეული მასალითაა აშენებული - რიყის ქვით, შირიმითა და აგურით. შუა ნავი გვერდითა ნავებზე მაღალი და განიერია, რომელიც აღმოსავლეთით ნალისებრი აფსიდით სრულდება. გუმბათები რვაწახნაგაა და ტრომპების საშუალებით ეყრდნობა კედლებს.
ისტორია
ტაძარი აგებულია "გარდამავალ პერიოდში", როდესაც ქართული არქიტექტურა ახალ გზებს ეძებდა. VIII საუკუნეში აგებული ეს ძეგლი მოწმობს იმდროინდელ შემოქმედებით ძიებებს. თავდაპირველად ტაძარი ყველა წმინდანის სახელზე იყო აგებული, დღეს კი ღვთისმშობლის მიძინების სახელობისაა.
სიწმინდეები და ლეგენდები
ტაძართან დაკავშირებულია ლეგენდა ივერიის ღვთისმშობლის ხატზე. გადმოცემით, 1615 წელს, შაჰ-აბასის შემოსევის დროს, მონასტრის წინამძღვარს სიზმრად ღვთისმშობელი გამოეცხადა და ხატის დამალვა უბრძანა. ხატი 200 წლის შემდეგ იპოვეს, თუმცა XX საუკუნის 20-იან წლებში კვლავ დაიკარგა.
პრაქტიკული ინფორმაცია
მონასტრამდე მისვლა ადვილია საავტომობილო გზით. ტაძარი ღიაა მნახველთათვის დილის 9 საათიდან საღამოს 5:30 საათამდე. მამაკაცებს მოკრძალებული ჩაცმულობა მოეთხოვებათ, ქალბატონებს - გრძელი კაბა და თავსაბურავი. ფოტოგადაღება დასაშვებია მხოლოდ მღვდელმსახურის ნებართვით.
ხშირად დასმული კითხვები
როგორ მივიდეთ გურჯაანის ყველაწმინდაში?
ტაძრამდე მისასვლელად გურჯაანიდან უნდა გაჰყვეთ კახთუბნის გზას 5 კილომეტრის განმავლობაში.
როდის არის საუკეთესო დრო მონასტრის მოსანახულებლად?
მონასტრის მონახულება წლის ნებისმიერ დროს შეიძლება.
რა არის ტაძრის მთავარი დღესასწაული?
მთავარი დღესასწაულია ღვთისმშობლის მიძინება (28 აგვისტო).
შეიძლება თუ არა ტაძარში ქორწინების რიტუალის ჩატარება?
ჯვრისწერის ჩატარება შესაძლებელია წინასწარი შეთანხმებით მონასტრის წინამძღვართან.